In het najaar van 2020 startten multimediakunstenaar CP Berbée en singer-songwriter Sarah Sötemann hun project ‘Luidkeels Samen’, met het idee ouderen pikante liedjes te ontlokken en ten gehore te laten brengen tijdens een meezingconcert. Corona haalde een streep door hun plan, maar Berbée en Sötemann zaten niet bij de pakken neer en kwamen met een alternatief, namelijk het maken van een cd, lp én boek.
Sötemann herinnert zich het prille begin van de samenwerking met Berbée nog goed. Lachend: “Je stond in de regen op het station in Helmond en belde me: ik ga een project doen waarbij ik stoute liedjes in een nieuw jasje wil stoppen. Iemand heeft mij doorverwezen naar jou en ik heb maar één minuut voor- dat de trein vertrekt.”
WAT ALS IK LIEDJES EN OUDEREN COMBINEER?
“Ja, zo is het begonnen”, beaamt Berbée. “Ik was destijds betrokken bij de eerste editie van ‘Over de drempel’, een initiatief waarbij de gemeente Leeuwarden ontmoetingen en verbintenissen op gang wilde brengen via kunst en cultuur. Toevallig hoorde ik op een terrasje iemand over stoute liedjes praten. Wat als ik liedjes en ouderen combineer, vroeg ik me af. En wat als ik hier nog iets hedendaags aan toevoeg, misschien nieuwe
liedjes?”
Zo kwam ze bij Sötemann terecht. “Ik ben muzikant en schrijf Nederlandstalige liederen. Van sensuele tot ontroerende en grappige liederen, die variëren van heel subtiel, ontroerend en mooi, tot rauwe poëzie. We kenden elkaar helemaal niet, maar binnen no time ontstond tussen ons een soort van chemie en dat bleef zo tijdens het hele proces.”
INTERVIEWS NOG NET VOOR CORONA
Door corona moesten ze het idee van een meezing- concert al snel laten varen. “Net daarvoor konden we nog een aantal mensen interviewen.” Ze vonden gehoor bij bewoners van Aldlânstate, mensen met een fysieke beperking uit het voormalige Florastate en ouderen die ze op de markt aanspraken. “We merkten dat de mensen die we interviewden zich weinig stoute liefdesliedjes herinnerden”, vertelt Berbée. “Wat wel loskwam, waren mooie anekdotes over de liefde in hun leven en liedjes waaraan ze dan moesten denken. Te mooi om te laten varen, dus toen hebben we liefde in de algemene zin van het woord als insteek genomen.”
IEDEREEN WIL GRAAG OVER DE LIEFDE VERTELLEN
“We merkten dat iedereen graag over de liefde wilde vertellen,” kijken ze genietend terug. “We hoorden allemaal positieve, soms ook hele emotionele verhalen. Een Deense zeeman vertelde over zijn liefde voor de zee. Een mevrouw met een ernstige fysieke beperking over haar liefde voor de hond van een collega, bij wie zij onvoorwaardelijke liefde voelde. Dan was er Greetje, een dementerende dame van 96 jaar. Toen ze vertelde over de oorlog was ze weer de jonge, vrolijke Greetje. Bijzonder ook was de openheid waarmee eigenlijk iedereen antwoord gaf op onze vragen. Hoe ging het toen de pil er nog niet was en je als maagd in het huwelijk hoorde te treden? We deden echt wel wat, was het antwoord.” Ontroerend is het gedicht van vier regels van iemand met vergevorderde MS. Dit gedicht is als canon terug te vinden op de lp. Bij de verhalen maakte Sötemann tien liedjes, waarvan ze een aantal gouwe ouwe in een nieuw jasje stak.
PRETTIG UIT DE HAND GELOPEN
Terugkijkend is ‘Luidkeels Samen’ prettig uit de hand gelopen, vinden ze: “We hebben een dubbel-cd samengesteld, eentje met de liedjes en eentje met de interviews”. Berbée heeft een boek met liedteksten en beeldmateriaal van de geïnterviewden gemaakt. Daarnaast hebben ze een aantal feitjes die hen tijdens het proces opvielen toegevoegd als tegeltjeswijsheden. Wist je dat:
• Je maandenlang handjes vasthield tot je met een ander ging vingervrijen?
• Er uit danslessen vele liefdes zijn voortgekomen?
• Ouderwetse kalverliefde bestond uit je liefje achter op je bagagedrager meenemen naar de ijssalon?
In het nawoord van het boek beschrijven ze een aantal dingen die hen verwonderden:
• Of je nu een makkelijk of moeilijk lijf hebt, oud of jong bent, iedereen wil het goed hebben, wenst liefdevolle relaties, en wil er iets leuk van maken;
• Hoe oud of beperkt je ook bent; openheid, nieuwsgierigheid en de behoefte om mooie dingen te doen waar je gelukkig van wordt zijn dé ingrediënten voor levenslust;
• De verhalen van oudere mensen scherpen je bewustzijn over de rijkdom van nu en de keuze-
mogelijkheden die je tegenwoordig hebt op bijna elk gebied.
TIJDLOOS MATERIAAL
Een jaar na afronding van ‘Luidkeels samen’ verscheen een lp van het project met daarop een speelse combinatie van interviewfragmenten en de liederen. Daarna is nog een podcast gemaakt, maar verder bleef het stil rondom dit prachtige initiatief. Beiden schrijven ze dit toe aan de intense periode van toen. “Na corona waren we zo uitgewrongen dat we weinig energie over hadden om het de aandacht te geven die het verdient. Dat is jammer, het is tijdloos materiaal. De liederen zijn geen eendagsvliegen en nu niet minder actueel dan toen.” Hopelijk zorgt dit artikel voor een nieuwe impuls. ■
Nieuwsgierig?
Je kunt de LP of cd bestellen op http://www.sarahsotemann.com Of alvast beluisteren op via Sportief en Youtube onder “Luidkeels Samen”