Na Breien! en Sits, katoen in bloei presenteert het Fries Museum tot en met 18 juli een
tentoonstelling over borduren in de mode. De populariteit van het ambacht bij modehuizen en hedendaagse ontwerpers wordt in historisch perspectief geplaatst aan de hand van vier eeuwen borduurwerk. Verspreid over zes zalen zijn meer dan 100 historische en eigentijdse stukken te zien. Van 19de eeuwse doopjurken tot een avondjurk met rinkelende bellen van Viktor & Rolf, en van met gouddraad versierde schoenen uit 1620 tot de Prinsjesdag-japon van Koningin Máxima.
In het Fries Museum ontdek je de rijkdom die met borduurwerk gepaard gaat, met luxe materialen als gouddraad, zijde en parels, maar ook het vakmanschap en de honderden uren die soms nodig zijn om een kledingstuk te decoreren. Bovendien speelt fijn, wit borduurwerk een grote rol bij belangrijke levensmomenten als geboorte, doop en huwelijk. Maar bovenal vormt borduurwerk een onmiskenbaar onderdeel van de laatste mode waar vrouwen én mannen al eeuwenlang mee pronken.
Zien en gezien worden
Borduren is weer helemaal in, maar de trend is niet nieuw. Lange tijd was het uitdossen in geborduurde mode alleen aan de elite voorbehouden: het arbeidsintensieve karakter en het gebruik van luxe materialen maakten borduurwerk een kostbaar statussymbool. Door toenemende welvaart konden ook 17de eeuwse burgers zich in rijkversierde kleding steken. Professionele borduurwerkers bogen zich over complexe stiksels en ontwikkelden
een enorme variatie aan steken en technieken. Hun creaties vonden een weg in het Nederlandse modebeeld en gaven man en vrouw, jong en oud een unieke manier om zich te onderscheiden. Dat is tegenwoordig niet anders. Zo is in de tentoonstelling een spectaculaire avondjurk van Claes Iversen te zien, bezaaid met plexiglas, metaal en Swarovski-kristallen, en een catsuit van Jan Taminiau, van top tot teen met pailletten bestikt. Ook op straat en social media is het decoreren van outfits populair.
Uitverkocht
De tentoonstelling is helaas al uitverkocht, maar dat betekent niet dat je er niets van kunt zien. Haute Bordure is via de website van het Fries Museum online te bekijken. Daar vind je ook een link naar de podcast die bij de tentoonstelling hoort. Podcastmakers Lieke van den Krommenacker en Alexander Weeber nemen je mee naar het wonderlijke universum van naald en draad, dat mensen en generaties al eeuwen met elkaar verbindt.
Borduurinstructie
Ook leuk: je kunt hier gratis instructies downloaden om een een bloem, takjes of een heus boeket te maken. In de instructies wordt uitgelegd hoe je een losse steek maakt, maar ook hoe Franse knopen te leggen of zelfs Zaans stikwerk te borduren. Alle instructies zijn kort en bondig beschreven en vertellen je precies wat je nodig hebt, welke steken je moet gebruiken en waarop het borduurmotief mooi zou staan. Dus leg naald, draad en stof maar vast klaar!
Boek
Bij Haute Bordure verschijnt een prachtige publicatie die ingaat op vier eeuwen borduurwerk; makers en dragers, gebruikte materialen en technieken, inspiratiebronnen
en symboliek. Detailopnamen tonen het grote vakmanschap dat nodig is voor de uitvoering van de vele minutieuze steken die met het blote oog nauwelijks te zien zijn. Het boek is voor € 24,95 verkrijgbaar bij de museumwinkel en online via friesmuseum.nl/webshop. ■
Foto’s: Ruben van Vliet